Belasting bij bedrijfsopvolging? Een zorg van later!

belasting bij bedrijfsopvolgingBij bedrijfsopvolging spelen fiscale aspecten een belangrijke rol. Die kunnen zo de bedrijfsovername belemmeren. Een goede planning en tijdig overleg met de belastingdienst helpt de heffing van belasting bij bedrijfsopvolging te voorkomen of uit te stellen. Want de waarde in het economisch verkeer van een bedrijf is meestal meer dan de fiscale boekwaarde. Die meerwaarde omvat de goodwill en de stille reserves. Bij bedrijfsoverdracht wordt die meerwaarde gerealiseerd. De verkoper wil daarvoor een overdrachtsprijs ontvangen, begrijpelijk. Maar wat nu als de fiscus die winst gaat belasten? En dat is natuurlijk onwenselijk en vaak onnodig. Soms kan zo’n bedrijfsoverdracht uiterst vervelende fiscale gevolgen hebben. Zeker als er sprake is van bedrijfsonroerend goed op de balans. Daar werd vaak fiscaal vaak fors op afgeschreven. En die stille reserve kan zo aanzienlijk zijn. Afrekenen dus, en wel tegen het progressieve tarief. Maar gelukkig kent de fiscale regelgeving veel mogelijkheden om belasting uit te stellen of te voorkomen. Zo wordt belasting bij bedrijfsopvolging een zorg van later!

Deelnemingsvrijstelling

De aandelenoverdracht van de aandelen in een BV door een Holding BV is vrijwel altijd probleemloos. Wellicht staat er onroerend goed op de balans. Dan is het wel oppassen voor overdrachtsbelasting. Maar er is dan mogelijk geen heffing vennootschapsbelasting door de deelnemingsvrijstelling. Daarom is een holding met daaronder een werkmaatschappij onder voorwaarden de meest optimale juridische structuur voor belasting bij bedrijfsopvolging. Maar dat is niet altijd de situatie op het moment van de bedrijfsovername. En soms ook niet altijd om andere redenen wenselijk, zoals bijvoorbeeld in de situatie waarin het fiscaal aantrekkelijker is om de onderneming als eenmanszaak te drijven. Want door de zelfstandigenaftrek en de MKB vrijstelling wordt de bedrijfswinst tegen een lager tarief belast.

Juridische structuur

De holdingstructuur is een optimale structuur voor bedrijfsoverdracht. Alleen is dat niet altijd de situatie wanneer bedrijfsoverdracht aan de orde is. Dat is dan vaak oplosbaar! Er zijn mogelijkheden om een dergelijke situatie te realiseren door gebruik te maken van fusiefaciliteiten. Zo zijn –onder omstandigheden- de vervreemdingsvoordelen bij een aandelenfusie vrijgesteld. En evenzeer kan een onderneming worden overgedragen door gebruik te maken van een bedrijfsfusieregeling. Ook door het redigeren van ondernemingsvermogen binnen een fiscale eenheid kan de juiste juridische structuur worden gerealiseerd.

Doorschuifregeling

De fiscale regelgeving bij bedrijfsoverdracht kent vele mogelijkheden om dat fiscaal aantrekkelijk te realiseren. Bij bedrijfsoverdracht kan de fiscale claim inkomstenbelasting onder bepaalde condities worden doorgeschoven. Dit door gebruik te maken van een doorschuifregeling. Daarvoor zijn er in de Wet Inkomstenbelasting 2001 diverse fiscale mogelijkheden. Als bijvoorbeeld de eenmanszaak wordt verkocht ontstaat er een claim inkomstenbelasting als gevolg van het staken door de ondernemer. En dat staken moet breed worden opgevat. Ook bij overlijden, ontbinding van de huwelijkse gemeenschap, het toetreden van een vennoot is er sprake van staking. Dan is er sprake van een stakingswinst. En moet worden afgerekend over de goodwill, de stille reserves en de fiscale reserves. Tenzij gebruik gemaakt kan worden gemaakt van een doorschuifregeling. Concreet betekent dat de belastingheffing inkomstenbelasting bij de verkoper achterwege blijft. De belastingclaim wordt doorgeschoven naar de overnemer (of koper of voortzetter). Die zal bedrijfseconomisch daarvoor wel gecompenseerd willen worden. Want hij betaalt nu de koopsom. Plus later de belastingheffing. Hij zal daardoor wel een lagere koopprijs willen betalen. Dat is dan ook redelijk. De verkoopopbrengst is dan wel iets lager voor verkoper. Want deze moet worden gecorrigeerd voor de latente belasting claim. Maar het grootste voordeel is dan wel dat de verkoper niet meer hoeft af te rekenen met de belastingdienst.

Aanmerkelijk belang

Zo’n doorschuifregeling kan ook worden toegepast voor een aanmerkelijk belang. Dus wanneer direct gehouden aandelen (en dus niet via een holding) worden overgedragen. Want dan dreigt een heffing inkomstenbelasting door de overdracht van aandelen in een BV. Ook dan kan de heffing box 2, voordelen uit de vervreemding van een aanmerkelijkheidsbelang, worden doorgeschoven naar de koper.

Bedrijfsopvolgingsregeling

Daarnaast beidt de bedrijfsopvolgingsregeling goede mogelijkheden om de onderneming over te dragen door deze te schenken. De schenking van de going-concernwaarde is vrijgesteld tot €1.055.022 (2015). En het meerdere daarboven is vrijgesteld voor 83%. De bedrijfsopvolgingsregeling is niet exclusief voor schenking binnen de familie aan een volgende generatie. Maar wordt vrijwel uitsluitend bij bedrijfsoverdracht van familiebedrijven toegepast. Dit vraagt ook vaak aanvullende afspraken omdat de schenker zijn erfgenamen vaak gelijk wil behandelen. Deze bedrijfsopvolgingsregeling is ook van toepassing bij het erven van ondernemingsvermogen. Zo kan erfbelasting of schenkbelasting worden voorkomen.

Herinvesteringsreserve

Soms kan er sprake zijn van een tijdelijke staking van een bedrijf. Bijvoorbeeld, de eenmanszaak wordt verkocht. Maar binnen afzienbare tijd wordt op een andere locatie een nieuwe onderneming gestart. Ook dan dreigt belasting bij bedrijfsopvolging. Maar kan een herinvesteringsreserve worden gevormd waardoor acute belastingheffing wordt voorkomen.

Uitstelregeling

De Invorderingswet kent diverse mogelijkheden voor een rentedragend of renteloos uitstel van belastingbetaling. Bijvoorbeeld renteloos uitstel is mogelijk bij de overdracht tegen schuldigerkenning door de koper. Maar ook in de situatie van het overlijden van een ondernemer. Rentedragend uitstel voor erfbelasting en schenkbelasting kan worden verleend bij het erven en schenken van ondernemingsvermogen.

Belasting bij bedrijfsopvolging? Een zorg van later!

Kortom, er zijn voldoende mogelijkheden om belastingheffing te voorkomen en uit te stellen. Daaraan zijn wel diverse condities verbonden, zoals bezit vereisten, voortzetting vereisten, dienstverband vereisten, etc. Door tijdig maatregelen te nemen kan in voldoende mate worden voldaan aan de juiste condities. Zo wordt belasting bij bedrijfsopvolging daadwerkelijk een zorg van later!

©BBO&F

Auteur: Peter Schuitmaker

Peter Schuitmaker is specialistisch adviseur voor bedrijfsoverdracht, bedrijfsovername, bedrijfsopvolging en bedrijfsfinanciering